ดร. ปิยนันท์ สวัสดิ์ศฤงฆาร

สารานุกรมการบริหารและการจัดการ
ทฤษฎีสองปัจจัย [Frederick Herzberg]

     ทฤษฎีนี้ นอกจากจะชื่อว่า 2-Factor Theory แล้ว ยังเรียกกันในชื่ออื่นๆ อีก เช่น Herzberg’s Motivation-Hygiene Theory, Motivator-Hygiene Theory และ Dual-Factor Theory เป็นทฤษฎีที่ Frederick Herzberg นักจิตวิทยาชาวอเมริกันเป็นผู้สร้างขึ้นในปี ค.ศ. 1959
     Herzberg มีความสนใจเป็นพิเศษในเรื่องแรงจูงใจและความพึงพอใจในการทำงานของมนุษย์ เขาทำวิจัยเพื่อศึกษาว่า ทัศนคติมีผลต่อแรงจูงใจอย่างไร โดยขอให้ผู้รับการสัมภาษณ์ซึ่งเป็นพนักงานในสถานประกอบการ อธิบายว่าสถานการณ์หรือปัจจัยใดที่ทำให้พวกเขารู้สึกดีและไม่ดีในงานที่ทำ คำตอบที่ได้ สร้างความแปลกใจแก่ Herzberg เป็นอย่างมาก คือ แทนที่ปัจจัยที่ให้ความรู้สึกที่ดี และปัจจัยที่ให้ความรู้สึกที่ไม่ดี จะเป็นปัจจัยตัวเดียวกัน ต่างกันที่ปริมาณ เช่น มาก - น้อย, มี - ไม่มี แต่กลับพบว่า ปัจจัยที่สร้างความรู้สึกทั้งสองนี้ เป็นคนละตัวกัน read more

สารานุกรมการบริหารและการจัดการ
หลัก 17 ประการสู่ความสำเร็จ [Napoleon Hill]

     ในปี ค.ศ. 1908 Napoleon Hill ได้สัมภาษณ์ Andrew Carnegie หนึ่งในบุคคลผู้ทรงอิทธิพลและรวยมากที่สุดคนหนึ่งในวงการธุรกิจสมัยนั้น จากการสัมภาษณ์ Carnegie ได้มอบหมายเชิงท้าทายให้ Napoleon Hill ทำวิจัยและสัมภาษณ์บุคคลที่ประสบความสำเร็จมากที่สุด 500 คนในยุคนั้น เพื่อให้ได้คำตอบว่า อะไรคือหลักของความสำเร็จ read more

สารานุกรมการบริหารและการจัดการ
หลักการบริหาร 14 ประการของ Fayol

     เมื่อเข้าสู่ยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม การผลิตสินค้าได้เปลี่ยนไปใช้เครื่องจักรแทนแรงคน และเปลี่ยนแหล่งกำเนิดสินค้า จากครัวเรือนมาเป็นโรงงาน การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวเกิดขึ้นในช่วงเวลาที่ยังไม่มีการศึกษาและพัฒนาความรู้เรื่องการบริหาร แทบไม่มีเครื่องมือ, model,  หรือวิธีการบริหารอะไรให้ผู้บริหารได้ใช้เลย แม้ว่าเมื่อสิ้นยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม จะมีการสร้างหลักการบริหารเชิงวิทยาศาสตร์ขึ้นมา เช่น หลักการบริหารของ Taylor ก็เป็นเพียงการหาวิธีการผลิตเพื่อให้ได้สินค้าครั้งละมากๆ แต่ขาดหลักที่จะนำไปใช้ในการบริหารจัดการองค์กร Henry Fayol (1841-1925) นับเป็นคนแรกที่ได้วางรากฐานการบริหารตามหลักการทางวิทยาศาสตร์โดยใช้การสังเกตและการวิเคราะห์ประสบการณ์การทำงานของผู้บริหารอยู่นานหลายปี และนำข้อมูลที่ได้มาสังเคราะห์เป็น หลักการบริหาร 14 ประการ เพื่อใช้เป็นแนวทางให้ผู้บริหารใช้ในการตัดสินใจและการบริหารจัดการ read more

สารานุกรมการบริหารและการจัดการ
ปรัชญาการบริหาร 14 ประการของ Deming

     William Edwards Deming (1900-1993) เป็นผู้บุกเบิกแนวคิดเรื่องการบริหารงานคุณภาพและการบริหารจัดการธุรกิจอุตสาหกรรม เขาเสนอแนวคิดเกี่ยวกับปรัชญาการบริหาร 14 ประการไว้ในหนังสือชื่อ Out of the Crisis เพื่อให้ทราบว่ามีการปฏิบัติอะไรบ้างที่จำเป็นต้องทำในระบบการบริหารงานคุณภาพ แต่แทนที่ผู้อ่านจะเข้าใจเจตนาของเขาและรู้ว่าปรัชญาการบริหารทั้ง 14 ข้อนี้ เป็นระบบการบริหารงานคุณภาพที่ต้องทำไปพร้อมกันทั้งหมด กลับไปคิดว่า 14 ข้อนี้เป็นรายการให้เลือกใช้ตามความพร้อมหรือความถนัด Deming จึงได้เสนอแนวคิดเพิ่มขึ้นมาอีกเรื่อง คือ ระบบความรู้เชิงลึก (System of Profound Knowledge) ประกอบด้วยความรู้ 4 เรื่องที่มีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์และส่งผลกระทบซึ่งกันและกัน การเรียนรู้ทั้งปรัชญาการบริหาร 14 ประการและระบบความรู้เชิงลึกไปด้วยกัน จะช่วยให้ผู้เรียนรู้มีความเข้าใจในความเป็นระบบขององค์กรชัดเจนขึ้น และสามารถนำปรัชญาการบริหารนี้ไปใช้ในการพัฒนาระบบงานคุณภาพขององค์กรให้ประสบความสำเร็จได้ read more

สารานุกรมการบริหารและการจัดการ
ลักษณะสำคัญ 12 ประการของกิจกรรมทางเศรษฐกิจแบบเครือข่าย

     Kevin Kelly เขียนบทความชื่อ New Rules for the New Economy ลงพิมพ์ในนิตยสาร Weird ฉบับเดือน กันยายน ค.ศ. 1997 โดยเสนอแนวคิดเกี่ยวกับหลัก 12 ประการที่ใช้เพื่อสร้างการเจริญเติบโตในโลกที่เต็มไปด้วยการเปลี่ยนแปลง เขากล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงจากระบบ analogue มาเป็นระบบ digital หรือที่เรียกว่า digital revolution ว่า เป็นการเปลี่ยนแปลงที่กล่าวขวัญกันครึกโครม แต่ภายใต้การเปลี่ยนแปลงดังกล่าว ได้เกิดการเปลี่ยนแปลงอีกอย่างหนึ่งซึ่งดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง มั่นคง และเป็นการปฏิวัติที่มีความรุนแรงมากกว่า digital revolution นั่นคือ กิจกรรมทางเศรษฐกิจแบบเครือข่าย หรือ Network Economy ซึ่งก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างพลิกแผ่นดิน  เป็นการเปลี่ยนแปลงที่จัดระเบียบชีวิตของผู้คนทั้งโลกขึ้นมาใหม่อย่างที่ลำพัง hardware และ software ของคอมพิวเตอร์ไม่เคยทำได้ มันมีโอกาสที่เด่นชัดและมีกฎเกณฑ์ใหม่ของมันเอง มีแต่ผู้ที่ปฏิบัติตามกฎใหม่ของมันเท่านั้นที่จะก้าวต่อไปได้ read more

สารานุกรมการบริหารและการจัดการ
10 วิธีเอาชนะความกลัวเมื่อต้องเข้าสังคม

     คุณมีพฤติกรรมอย่างไรเวลาเข้าที่ประชุม หรือร่วมงานเลี้ยงในชมรมอาชีพ หรือในการเลี้ยงสังสรรค์ต่างๆ คุณเดินเข้าไปในกลุ่มผู้คนและสร้างความคุ้นเคยอย่างเป็นธรรมชาติ หรือค่อยๆ กระมิดกระเมี้ยนขอเข้าไปร่วมกลุ่มโดยรับรู้ได้ในความเป็นส่วนเกินของตนเอง การเข้าร่วมกลุ่มร่วมสังคมเป็นเรื่องที่น่ากลัวสำหรับหลายๆ คน อาจเป็นเพราะความคิดมาก เก็บตัว ไม่มีความเชื่อมั่นในตนเอง ขี้อาย ผ่านประสบการณ์ที่เลวร้ายมา หรือเพิ่งเริ่มมีโอกาสที่จะได้เรียนรู้ประสบการณ์ใหม่ในการเข้าสังคม แม้ว่าความกลัวการเข้าสังคมเป็นเรื่องยากที่จะกำจัดมันออกไป ก็ยังนับว่าโชคดีที่ความสามารถในการเข้าสังคมไม่ใช่เป็นสิ่งที่ติดตัวมาแต่กำเนิด แต่เป็นทักษะที่ใครๆ ก็เรียนรู้ได้ คุณไม่จำเป็นต้องมีลีลาที่นุ่มนวล หรือมีท่าทีที่โอ่อ่าผ่าเผยอะไรนักหนา ขอเพียงแต่คุณใช้กลยุทธ์ที่ถูกต้อง คุณก็ประสบความสำเร็จในการเข้าสังคมได้ read more

สารานุกรมการบริหารและการจัดการ
10 วิธีที่ช่วยให้วันที่เลวร้ายของคุณ ดีขึ้น

     ไม่มีใครที่ทั้งชีวิตมีแต่ความราบรื่นสดใส หรือมีแต่วันที่เลวร้ายหดหู่ จะต่างกันก็ตรงที่ วันที่ร้ายๆ ของแต่ละคนอาจมีมากน้อยกว่ากัน หนักหนาสาหัสกว่ากัน และจากสาเหตุเรื่องราวที่ต่างกัน เมื่อใดที่คุณรู้สึกว่ามันช่างเป็นวันที่เลวร้ายสำหรับคุณ ความรู้สึกนั้นจะทำให้ทุกสิ่งกลายเป็นปัญหาที่ดูเหมือนไม่มีทางออก แก้ไขไม่ได้ หรือที่เรียกกันว่า “จิตตก” read more

สารานุกรมการบริหารและการจัดการ
วิธัปฏิบัติ 10 วิธีที่ช่วยให้นอนหลับได้สนิทและนานขึ้น

     นอกเหนือจากความรู้ ทักษะ และประสบการณ์ ที่เป็นปัจจัยสำคัญต่อการปฏิบัติงานให้ประสบความสำเร็จ การมีสุขภาพร่างกายและจิตใจที่แข็งแรง สดชื่นแจ่มใส ก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลอย่างสำคัญต่อคุณภาพของผลการปฏิบัติงาน
     ทักษะ ความรู้ และประสบการณ์ จะมีประโยชน์ต่อการทำงานได้ก็ต่อเมื่อนำมาใช้อย่างมีสติ สามารถควบคุมอารมณ์ที่เข้ามารบกวนการใช้เหตุผล และมีสภาพร่างกายที่แข็งแรงพอที่จะปฏิบัติภารกิจต่างๆ ให้สำเร็จลุล่วงตามเป้าหมายที่วางไว้ได้ การนอนไม่เพียงพอทำให้รู้สึกสับสนมึนงง ความจำไม่ดี ไม่มีสมาธิในการทำงาน ใช้ดุลยพินิจอย่างไม่รอบคอบ นอกจากนั้นยังทำให้ร่างกายต้องการอาหารที่มีแคลอรี่สูง หากไม่ได้ออกกำลังกายอย่างถูกต้อง น้ำหนักตัวจะเพิ่มสูงขั้น เกิดไขมันสะสม และส่งผลเสียต่อสุขภาพในด้านอื่นๆ อีกมากมาย read more

สารานุกรมการบริหารและการจัดการ
ฐานความคิด 10 ฐานที่ใช้ในการสร้างกลยุทธ์ [Henry Mintzberg]

     Henry Mintzberg ศาสตราจารย์ด้านการบริหาร มหาวิทยาลัย McGill ประเทศแคนาดา มีความเห็นว่า ในการสร้างหรือกำหนดกลยุทธ์ระดับองค์กร ผู้สร้างได้อาศัยฐานความคิดที่แตกต่างกันอยู่ 10 ฐาน (school of thought) อันเป็นที่มาของทฤษฎีการบริหารที่มีชื่อเสียงชื่อ the Theory of the 10 Management Roles หรือเรียกกันทั่วไปว่า 10 Schools of Thought ฐานความคิดทั้ง 10 ประกอบด้วย read more